Ludzie regularnie uprawiający sport są na ogół zdrowsi, witalni, lepiej radzą sobie z trudnościami i lepiej śpią. Mają także więcej życiowego optymizmu, lepiej się czują i wyżej oceniają samych siebie. Trening redukuje uczucie niepokoju, a nawet zapobiega jego powstawaniu.
Istnieje teoria, która głosi, iż uprawianie sportu zaspokaja elementarną potrzebę człowieka angażowania się w pełną dynamiki aktywność fizyczną, opartą na działaniu dużych grup mięśni. W czasach prehistorycznych pragnienia te były zaspokajane w sposób naturalny. Jednak w dzisiejszych trudno dla nich znaleźć ujście.
Badania naukowe wykazują, że ludzie o dobrej kondycji fizycznej lepiej radzą sobie ze stresem niż mniej sprawni. Poważne obciążenia psychiczne u ludzi nie uprawiających sportu powodują pogorszenie zdrowia, trenującym zaś nie wyrządzają wielkiej szkody.
W sytuacji obciążenia fizycznego lub psychicznego zachodzą w organizmie różnorodne reakcje chemiczne. Naukowcy zajmujący się procesami utleniania twierdzą, że jeśli przebiegają one sprawnie, człowiek nie tylko lepiej radzi sobie ze stresem fizycznym, ale także wydatkuje mniej energii.
Zdolność do lepszego opanowania stresu u ludzi uprawiających sport łączy się prawdopodobnie z wydzielaniem endorfiny i katecholaminy – substancji uspokajających i zmniejszających wrażliwość na ból.
Dobra kondycja fizyczna łączy się ze zdolnością do całkowitego rozluźnienia mięśni, ze zwolnieniem akcji serca w spoczynku, większą jego pojemnością wyrzutową, lepszym obrazem własnej osoby, pogodniejszym usposobieniem i umiejętnością adaptowania się do różnych warunków. Badania wykazują także, że sprawność fizyczna oznacza większą zdolność organizmu do zachowania stanu równowagi i utrzymania zasobów substancji niezbędnych do życia.
Aktywność fizyczna wskazana jest zarówno przed nastaniem sytuacji stresowej, jak i w czasie jej trwania. Pozytywem jest także to, że po zwiększonym wysiłku następuje odpoczynek, a więc chwila relaksu także i psychicznego. Poza tym trening odwraca uwagę od kłopotów i trudności, z którymi trzeba się zmierzyć.
Jednym z czynników wywołujących stres jest niezdolność do właściwej organizacji czasu. Czas dyktuje rytm naszego życia. Nieumiejętność więc właściwego zagospodarowania dnia i brak czasu na sprostanie wszystkim powinnościom stanowi poważne obciążenie psychiczne. Aby rozwiązać ten problem, należy rozważyć swoje podejście do życia i utrwalone nawyki.
Pamiętajmy, że powstawaniu stresów sprzyja:
• nieumiejętność odróżniania spraw ważnych od nieistotnych,
• brak systematycznego planowania zajęć na dany dzień, tydzień i miesiąc,
• niezdolność do przekazywania zadań innym,
• nieumiejętność odmawiania,
• brak nawyku zapisywania sobie ważnych terminów,
• brak elastyczności i niemożność uznania, iż w danej sytuacji hierarchia ważności spraw może się zmieniać,
• psychiczny przymus, aby panować nad wszystkimi sprawami,
• odkładanie spraw na później.
Jeśli zrozumiesz, gdzie jest twój błąd, możesz dokonać niezbędnych zmian.
Sposób odżywiania się wpływa na odczuwanie obciążeń psychicznych. Wiele zaburzeń indukowanych przez stresy wiąże się ze zmianami poziomu cukru we krwi. Odczuwanie presji powoduje wyczerpywanie się w organizmie wielu substancji odżywczych. Po każdej sytuacji stresowej wskazane jest zatem spożywanie większych ilości chudego mięsa, ryb i produktów mlecznych. Ze względu na zmniejszanie się zapasów witaminy C i potasu należy także jeść owoce cytrusowe.
Obciążeniem stresowym dla organizmu jest także bezwartościowa żywność – tłuszcze, produkty wysokoprzetworzone, chemiczne dodatki do potraw, sztuczne barwniki, substancje konserwujące, chrupki, frytki i napoje gazowane. W wyniku spożycia na śniadanie słodkich potraw następuje podwyższenie poziomu cukru we krwi. Trzustka zaczyna wówczas wydzielanie insuliny, w celu jego obniżenia. Nadnercze (gruczoł stresu) rozpoczyna wówczas produkcję adrenaliny i kortyzolu, które wywołują reakcję stresową w postaci przyspieszenia bicia serca, skoki ciśnienia, rozszerzenie źrenic, pocenie się, bezwład mięśni i uczucie niepokoju.
W walce ze stresem pomocna być może dieta uboga w tłuszcze, cholesterol, cukier i sól. W dowolnych ilościach natomiast można spożywać węglowodany złożone obecne w warzywach, owocach i ziarnach zbóż. Postarajmy się jeść jak najwięcej potraw naturalnych, nieprzetworzonych, bogatych w witaminy i sole mineralne.