Rozedma płuc postępuje powoli i jest często trudna do odróżnienia od innych chorób, począwszy od astmy, na chorobach serca kończąc. Typowy obraz kliniczny rozedmy obejmuje następujące objawy:
♦ Duszność, nasilającą się z upływem lat.
♦ Przewlekły, niezbyt nasilony kaszel, czasami połączony z odkrztuszaniem niewielkiej ilości wydzieliny.
♦ Rozdęta, beczkowatego kształtu klatka piersiowa.
GŁOŚ SIĘ DO LEKARZA, JEŚLI:
♦ Odkrztuszana wydzielina jest gęsta, obfita i ciemno zabarwiona; może to być objawem zapalenia oskrzeli, które wymaga podania antybiotyków.
♦ Masz przewlekły kaszel (zwany także kaszlem palacza), który nie ustępuje przez wiele miesięcy. Kaszel może być objawem rozedmy, ale i raka płuc.
♦ Niespodziewanie chudniesz, co może mieć związek z rozedmą, ale może także być objawem nowotworu.
♦ Przy najmniejszym wysiłku odczuwasz duszność, co może towarzyszyć rozedmie, ale może wskazywać także na chorobę serca lub nowotwór.
Wymiana gazowa pomiędzy układami: oddechowym i krwionośnym dokonuje się w pęcherzykach płucnych. Kiedy oddychanie jest utrudnione, np. wskutek uszkodzenia dróg oddechowych przez dym tytoniowy, wzrasta ciśnienie powietrza w pęcherzykach płucnych, co prowadzi do ich rozdęcia i pękania. Zmniejsza się ilość czynnego miąższu płucnego.
Rozedmę płuc lekarz może stwierdzić opukiwaniem i osłuchiwaniem klatki piersiowej chorego. Przy opukiwaniu słyszalny jest odgłos bębenkowy. Zdjęcie radiologiczne płuc pomaga w ocenie zaawansowania choroby.
Nie ma możliwości wyleczenia już istniejących zmian rozedmowych w płucach; można jednak opóźnić postęp choroby. Jeżeli stwierdzisz u siebie objawy wymienione na początku niniejszego rozdziału, zgłoś się do lekarza. Nigdy nie lekceważ pokasływania. Rzuć palenie. Kaszel lub brak tchu li palacza, trwający dłużej niż miesiąc, świadczy o już dokonanym, nieodwracalnym uszkodzeniu tkanki płucnej. Naucz się techniki prawidłowego, efektywnego oddychania. Stosuj aromaterapię. W zaawansowanej chorobie poleca się stosowanie tlenoterapii w domu.
Bardzo ważne jest regularne odwiedzanie lekarza, który nauczy prawidłowych technik oddechowych, ułatwiających wentylację i efektywną ewakuację wydzieliny z dróg oddechowych. U chorych na rozedmę zalecane są także niezbyt intensywne ćwiczenia fizyczne. Poprawę przynoszą też leki rozszerzające oskrzela.
W ciężkich przypadkach rozedmy zaleca się tlenoterapię domową. W niektórych przypadkach poprawę przynosi usunięcie zmienionego rozedmowo fragmentu płuca.
Wdychanie pary wodnej ułatwia odkrztuszanie wydzieliny z dróg oddechowych. Z głową przykrytą ręcznikiem pochyl się nad naczyniem z gorącą wodą i wdychaj parę wodną przez kilka minut. W celu zmniejszenia przekrwienia nosa do wody możesz dodać kilka kropel olejku zapachowego.
Możesz stosować także waporyzatory, które rozpylają parę wodną. Urządzenia te nie są jednak skuteczne w dużych pomieszczeniach; najlepiej używać ich w łazience. Nie poleca się nawilżania powietrza zwykłym nawilżaczem (wymaga on codziennego czyszczenia i odkażania, gdyż w przeciwnym razie staje się siedliskiem bakterii i grzybów, które mogą wywołać zakażenie dróg oddechowych).
Przede wszystkim rzuć palenie. Zainteresuj się programem ułatwiającym zerwanie z nałogiem lub zastosuj metody niekonwencjonalne.