Rak trzustki zwykle nie daje objawów, dopóki nie wejdzie w stadium zaawansowane. Do objawów pojawiających się typowo w wymienionej kolejności należą:
♦ Duża utrata ciężaru ciała z towarzyszącymi bólami brzucha – najczęstsze objawy ostrzegawcze.
♦ Przejściowy, ale stopniowo nasilający się ból brzucha, często najsilniejszy w nocy, który może promieniować do krzyża.
♦ Zaburzenia jelitowe, takie jak biegunka, zaparcia, bolesne wzdęcia, gazy, odbijanie.
♦ Nudności, wymioty, utrata łaknienia i chudnięcie.
♦ Żółtaczka objawiająca się zażółceniem skóry i białkówki oka.
♦ Nagłe wystąpienie cukrzycy.
♦ Czarne lub krwiste stolce, wskazujące na krwawienie z przewodu pokarmowego.
Niektóre rzadkie postacie raka trzustki powodują zaburzenia hormonalne, dające własne objawy, takie jak:
♦ Epizody napadowego osłabienia, potów, przyspieszonej akcji serca, drażliwości lub zaczerwienienia skóry, związane z obniżeniem poziomu cukru we krwi (hipoglikemią).
♦ Ciężkie objawy choroby wrzodowej – ból brzucha i wodniste stolce, niereagujące na typowe leczenie wrzodu.
Rak rozwija się najczęściej w głowie trzustki, powodując zaburzenia w trawieniu pokarmów. Jeżeli tkanka nowotworowa zablokuje przewód żółciowy wspólny, łączący wątrobę i pęcherzyk żółciowy z przewodem trzustkowym, to żółć nie może odpływać do dwunastnicy, co powoduje zaburzenia trawienne. Wtórnym efektem jest żółtaczka, będąca często objawem raka trzustki.
Ponieważ większość przypadków raka trzustki rozpoznaje się w jego stadium zaawansowanym, wyleczenie rzadko bywa możliwe. Leczenie zwykle ma na celu przedłużenie życia i złagodzenie dokuczliwych objawów. Operacją chirurgiczną można wyleczyć raka trzustki tylko wtedy, gdy nie ma przerzutów nowotworu poza ten narząd. W miarę możności chirurg usuwa guz złośliwy, pozostawiając jak najwięcej tkanki trzustkowej, pozwalającej na funkcjonowanie trzustki. Częściej jednak zachodzi konieczność usunięcia całej trzustki. W tym przypadku pacjent musi pozostawać do końca życia na terapii substytucyjnej i otrzymywać enzymy i hormony, z insuliną włącznie.
Zależnie od rodzaju raka pacjenci mogą być poddani radioterapii lub chemoterapii – albo po operacji, dla przedłużenia okresu przeżycia, albo dla złagodzenia objawów. Guz endokrynny reaguje najlepiej na napromienianie, czasem w skojarzeniu z chemoterapią, natomiast guz egzokrynny – na chemoterapię. Dla zwalczenia bólu, który często towarzyszy zaawansowanemu stadium raka trzustki, przepisuje się środki przeciwbólowe, w tym także narkotyki.
Zapobieganie rakowi trzustki nie jest łatwe, można jednak zastosować środki zmniejszające ryzyko zachorowania. W pracy ogranicz do minimum kontakt z produktami wytwarzanymi z ropy naftowej, zarówno w postaci ciał stałych, jak i gazów. Jeżeli palisz – od razu rzuć palenie.